رویدادهای مدرسه
اختلالات ریاضی ابتدایی
خلاصه :
اهداف پرورشی اهداف آموزشی اهداف فرهنگی اهداف عاطفیدرمان مشکلات ریاضی دانش آموزان مقطع ابتدایی
اصطلاح اختلال ریاضی در مورد دانش آموزانی بکار می رود که علیرغم داشتن هوش طبیعی، و سلامتی کامل در بینایی و شنوایی، در انجام مهارت های محاسباتی ضعیف هستند. در این گروه کودکان نقص جدی در یادگیری مهارت های ریاضی از شناخت اعداد گرفته تا عملیات ریاضی و مسائل مربوط به ادراک فضایی و حل مسئله وجود دارد. معمولا این مشکل به حدی است که در تحصیل و زندگی روز مره مرتبط با مهارت های ریاضی ایجاد اختلال کرده است.
رابطه نیمکره های مغز و ریاضی
در حدود 6 درصد کودکان در سنین مدرسه دچار اختلال ریاضی هستند.
نیمکره راست مغز: قدرت حل معما، خلاقیت و کشف کردن، جهت یابی دارد. حس لامسه و درک اشیا سه بعدی به این قسمت مربوط است. این نیمکره به فرآيندهاي ادارکي، تصور، تجسم، خيال پردازي، شناخت رنگ و موسيقي و هنر، مي پردازد و کل نگر است. نیمکره راست ابتداء کل را مي بينيد و بعد اجزا آن را تشخيص مي دهد. سمت راست مغز اساس خلاقيت را تشکيل مي دهد. اکثر سياستمداران و هنرمندان راست مغز هستنند.
نیمکره چپ مغز: قدرت درک ریاضیات و فلسفه، نظم و طبقه بندی و پردازش اطلاعات را دارد. با جزئیات سر و کار دارد. مرکز به یاد سپردن کلمات و اعداد است. این بخش از مغز ریاضی دانان و فلاسفه و زبان شناسان، فعال تر و بر نیمکره راست، غالب است. این نیمکره به فعاليت هايي همچون رياضيات، زبان و منطق، حافظه، طبقه بندي ها تحليل و …اختصاص دارد و به جزئيات امور توجه دارد. نیمکره چپ مغز، ابتدا اجزا را ديده و سپس آنها را ترکيب نموده و کل را مي سازد. نیمکره چپ مغز، مربوط به هوش است. اکثر حسابداران، وکلا و طراحان بيشتر از سمت چپ مغز خود استفاده مي کنند. برتري يک نيمکره از مغز بر ديگري به معني عدم استفاده از نيمکره ديگر نيست، و هر دو نيمکره با هم ارتباط دارند، و در مجموع فعاليت دو نيمه مغز با هم، شخصيت فرد را مي سازند.
اهداف آموزش رياضي
الف) اهداف پرورشی: مهمترين وظيفه آموزش رياضي تربيت دانش آموز است تا بتواند در زندگی، مسائل خود را حل نمايد.
ب) اهداف آموزشی: دانش آموز با تكنيك‌هاي محاسباتی مورد نياز در مدرسه و خارج از مدرسه آشنا شودو در زندگی روز مره بکار بگیرد.
ج) اهداف فرهنگي: رياضي بخشي از فرهنگ بشري است لذا یادگیری آن در زندگی بسیار ضروری است. ریاضی دانان و نوابغ کشور ما همواره الگوهای مهمی برای سایر کشورها می باشند.
د) اهداف عاطفي: یادگیری ریاضی، موجب فعاليت‌هاي ذهني و تقویت حس كنجكاوي و نیز حس ظرافت و ادارك می شود. موريس كلاين مي‌گويد: (رياضيات عالي‌ترين دستاورد فكري و اصيل‌ترين ابداع ذهن آدمي است).
علل مشکلات ریاضی
1- ضعف در مهارتها ی زبانی: نقص در درک عملیات ریاضی، مفاهیم و رمز گشایی یا حل مسائل نوشته شده با نمادهای ریاضی.
2- ضعف در مهارت های ادراکی: مثل خواندن نمادهای عددی یا علائم حسابی و طبقه بندی اشیا و یا ادراک فضایی.
3- ضعف در مهارتهای توجه: مثل رونویسی درست از اعداد و اشکال، به یاد سپردن عددی که به ستون بعد اضافه می شود و رعایت علائم ریاضی.
4- ضعف درمهارتهای ریاضی: ضعف در محاسبات ریاضی (جمع-تفریق و ...) شمارش اشیا و یادگیری جدول ضرب. و یا در ک مفاهیم متضاد مانند: سبک و سنگین، بسته و باز، پر و خالی، چپ و راست؛ دور و نزدیک، درک ارزش پول، درک زمان (گفتن ساعت ) و جهت یابی.
5- مشکلات عصب شناختی و شخصیتی و عوامل فیزیولوژیکی.
6- عملکرد پایین هوش غیر کلامی (هوش عملی).
7- آموزش ضعیف در کلاس درس.
8- عدم علاقمندی به درس ریاضیات
9- ضعف در یک یا چند فرایند روانی پایه یعنی مراحل یادگیری: مانند:دقت-ادراک-حافظه
10- عدم تثبیت غلبه طرفی مغز: (کودک برخی کارها را با سمت چپ و برخی دیگر را با سمت راست بدن انجام می دهد. مثلا: با دست راست می نویسد ولی با پای چپ توپ را می زند و مواردی از این قبیل).
۱۱- تاخیر در رشد: مراحل رشد بخوبی طی نشده است و یا در آن وقفه ایجاد شده است.
۱۲- عوامل محیطی: (خانواده و معلمان) نقش فضا و مکان، نقش کلاس‌های خصوصی، کمبود وسایل آموزشی ریاضی
۱۳-عوامل ژنتیکی.
۱۴-عوامل بیوشیمیایی: (قبل از تولد- حین تولد- بعد از تولد)
۱۵-ضعف در هماهنگی چشم و دست
علایم اختلال ریاضی
- شمارش طوطی وار: کودک در شمارش اعداد مشکل دارد.
- عدم درک مفهوم عدد: مثلا کودک مفهوم عدد 5 را نمی داند یعنی نمی تواند 5 مهره را جدا کند.
-عدم درک ارزش عددی: کودک نمی داند 4 از 5 بزرگتر است و بر عکس.
-مشکل در خواندن عدد: ممکن است در خواندن اعداد و یا خواندن اعداد شبیه به هم اشتباه کند مثلا 2و 3، 4و6 یا جهت خواندن را رعایت نمی کند مثلا 12 را 21 می خواند.
- مشکل در کپی عدد: هنگام رونویسی عدد مشکل دارد.
- مشکل در نوشتن عدد: نوشتن عدد نیاز به استفاده از حافظه دارد. بنابراین گاهی کودک شکل عدد را فراموش می کند و یا اعداد شبیه به هم را اشتباه می نویسد. مثلا 3 را 2 می نویسد ( مربوط به توجه ) یا شکل عدد را نمی داند یعنی 3 را 5 می نویسد. گاهی مشکل مربوط به جهت یابی است و عدد را وارونه می نویسد.
- علامتها را نمی شناسد: کودک نمی داند + یعنی جمع بنابراین ممکن است اشتباه کند مثلا: ۲=2+۴
- مفهوم عملیات را نمی داند: جمع و تفریق را با هم اشتباه می کند.
- اشکال در نحوه عملیات: گاهی کودک هنوز از انگشتان برای عملیات استفاده می کند، این موضوع در سطوح بالاتر مانند جمعهای اعداد دورقمی و... مشکلات بیشتری را بوجود می آورد.
- اشکال در درک ارزش مکانی.
- مشکل در حل مساله: گاهی کودک علیرغم اینکه عملیات ریاضی را می داند٬، در درک مسائل ریاضی مشکل دارد و نمی تواند روابط بین اجزای مساله را درک کند.
- در درک زمان مشکل دارد
- درشمارش پول مشکل دارد
- در مهارت های محاسباتی (جمع- تفریق- ضرب- تقسیم- کسر و ...)مشکل دارد.
محمد حسین پردیس
۳ سال پیش