آموزش
ضرب المثل
گرگ باران دیده یا بالان دیده!
خلاصه :
ظاهر آن است که گرگ بچه از باران میترسدگرگ باران دیده
این کلمه با حروف عربی: گرگ باران ديده
آزموده کار و گرم و سرد روزگار دیده . (غیاث اللغات ). ظاهر آن است که گرگ بچه از باران میترسد و در وقت باران از سوراخ خود برنمی آید هرچند گرسنه و تشنه باشد اما چون گرگی بیرون خانه خود باشد و از اتفاقات او را باران درگیرد و ببیند از او آفتی وضرری نمیرسد، بار دیگر دلیر می شود و از باران خائف نمیگردد، و این کنایه از مردم آزموده کار و گرم و سردعالم چشیده است و در محل ذم مستعمل است:
نیست دیگر از زر قلبی که در کارش کنند
یوسف بی طالع ما گرگ باران دیده است .
میرزا صائب .
گفتم از اشکم مگر گردون بپرهیزد ولی
نیست بیم از گریه ام این گرگ باران دیده را.
محمدقلی سلیم .
کی ز هجوم تر شوند این گله سگ
زانکه اینها گرگ باران دیده اند.
میریحیی کاشی .
کی همچو تو نوگلی بهاران دیده است
یا در چمنی چشم هزاران دیده است
ترک رخ تو نمیکند با صد طعن
این مردم دیده گرگ باران دیده است .
مسیح کاشی .
همچنین ممکن است شکل درست این اصطلاح" گرگ بالان" دیده است و معنی " بالان"، دام و تله مخصوص گرگ است و گرگی که چند بار از دشواری و خطر بالان نجات یافته باشد پختگی و آزمودگی لازم را در شکار پیدا کرده است. افراد آزموده و سرد و گرم چشیده نیز آنانی هستند که با اندیشه های عاقلانه ازهمه ی دشواری ها و بلاها رهایی یافته و راه و رسم زندگی را فرا گرفته اند.
عامه ی مردم چون معنی واژه ی " بالان "را نمی دانستند آن را به باران و بدین ترتیب اصطلاح را به " گرگ باران دیده " تبدیل کرده اند.
برگرفته از فرهنگ دهخدا
مهدیه اعرابی
۷ سال پیش
مدیر سامانه
۶ سال پیش
گاهی یک مطلب آموزشی علمی چقدر میتونه تبعات مثبت به همراه داشته باشه.
از نویسندهی این مطلب «سرکار خانم مطهری نسب» ممنونیم.