پتروسور

خلاصه :

دیرینه شناسان یک گونه جدید پتروسور (Pterosaur) کشف کرده‌اند که با طول بال‌های ۹٫۷۵ متر و ۲۵۰ کیلوگرم وزن، یکی از بزرگترین پرندگان ماقبل تاریخ است که تاکنون در زمین زیسته است.

این پتروسور که کریودراکون بوریس (Cryodrakon boreas) نام دارد متعلق به گروه پتروسورهای آزدارکید (Azhdarchid) بوده و اغلب به اشتباه با عنوان پتروداکتایل (pterodactyls) شناخته می‌شوند، این خزنده پرنده حدود ۷۷ میلیون سال پیش و در دوره کرتاسه زندگی می‌کرده است.

بقایای فسیلی این پتروسور ۳۰ سال پیش در آلبرتا در کانادا کشف شده بود اما دیرینه شناسان فرض می‌کردند که متعلق به گونه کتزاکواتلوس (Quetzalcoatlus) است که در تکزاس کشف شده بود. اما مطالعه جدیدی که در دانشگاه کوئین مری لندن انجام شده نشان می‌دهد که این فسیل متعلق به یک گونه جدید بوده و اولین پتروسور کشف شده در کانادا است، این تحقیق در نشریه دیرینه شناسی مهره‌داران (Journal of Vertebrate Paleontology) به چاپ رسیده است.

دکتر دیوید هون (David Hone) نویسنده اصلی این تحقیق گفت: این یک کشف عالی است و ما توانستیم نشان دهیم که با این پتروسور با سایر آزدارکیدها متفاوت است. بقایای فسیلی کشف شده از کریودراکون بوریس شامل بخشی از بال‌ها، پاها، گردن و دنده است.

اسکلت اصلی که متعلق به یک جاندار جوان است طول بال‌ها را حدود ۴٫۸ متر نشان می‌دهد، اما یک استخوان بزرگ گردن از فسیل دیگر نشان می‌دهد که یک کریودراکون بالغ می‌توانست بالهایی به طول ۹٫۷۵ متر داشته باشد. این امر باعث می‌شود که کریودراکون بوریس از نظر اندازه با سایر آزدارکیدهای غول پیکر از جمله تکزان کتزاکواتلوس (Texan Quetzalcoatlus) با طول بال‌های ۱۰٫۳ متر و وزن ۲۵۰ کیلوگرم قابل مقایسه باشد.

این پرندگان ماقبل تاریخ گوشتخوار بوده و به طور عمده حیوانات کوچکی نظیر مارمولک‌ها، پستانداران و حتی دایناسورهای کوچک‌تر را شکار می‌کردند. دکتر هون افزود: این بسیار عالی است که ما می‌توانیم کریودراکون را از کتزاکواتلوس تشخیص دهیم، زیرا این بدان معناست که ما تصویر بهتری از تنوع و تکامل پتروسورهای درنده آمریکای شمالی داریم.

برخلاف اکثر گروه‌های پتروسور، آزدارکیدها جاندارانی بودند که با وجود توانایی پرواز بر فراز اقیانوس با محیط‌های داخل خشکی تطابق یافته و در آنجا زندگی می‌کردند. علیرغم اندازه بزرگ و گسترش مکانی زیاد که شامل آمریکای شمالی و جنوبی، آسیا، آفریقا و اروپا است، به خاطر نمونه‌های فسیلی با حفظ شدگی نامناسب و خرد شده فقط تعداد کمی از آزدارکیدها شناسایی شده‌اند. از طرف دیگر کریودراکون دارای استخوان‌های حفظ شده بسیار خوبی بوده و چندین نمونه در اندازه‌های مختلف از آن وجود دارد.