آموزش
۱
فلز پلاتین
خلاصه :
فلزی ارزشمندتر که از طلا گرانتر استپلاتین ، یکی از عناصر شیمیایی جدول تناوبی است که علامت آن Pt بوده و عدد اتمی آن 78 میباشد. پلاتین یک فلز انتقالی خاکستری مایل به سفید که هادی جریان الکتریسیته بوده ، قابل انعطاف ، سنگین و بسیار با ارزش است بوده و در مقابل خورده شدن و اکسیداسیون مقاوم بوده و در برخی از معادن مس و نیکل یافت میشود. از پلاتین در جواهرات , تجهیزات آزمایشگاهی ، اتصالات الکتریکی ، دندانپزشکی و دستگاه ضد آلودگی در اتومبیل استفاده میشود.
پلاتین از نظر اقتصادی بهعنوان محصول جانبی فراوری سنگ معدن نیکلتولید میشود. حجم عظیم سنگ معدن فرآوری شده نیکل ، نشانگر این است که پلاتین تنها2 در میلیون از این سنگ معدن میباشد.
این فلز در هنگامی که خالص باشد، بسیار زیبا و به رنگ نقرهای مایلبه سفید بوده ، هادی جریان الکتریسیته و نرم و قابل انعطاف میباشد. این فلز دربرابر خوردگی مقام است. ویژگیهای کاتالیزوری فلزات گروه ششم از خانواده پلاتین بسیار برجسته و مهم میباشد. ( توجه داشته باشید که هیدروژن و اکسیژن در مجاورتپلاتین منفجر میشوند). دوام بالا و خاصیت ضد تیرگی پلاتین دلیل استفاده از اینفلز در ساخت جواهرات ظریف و زیبا میباشد.
دیگر ویژگیهای ممتاز این فلز ، پایداری در برابر واکنشهای شیمیایی ودماهای بالا و خاصیت پایدار الکتریکی میباشد. از تمامی این ویژگیها در صنعتاستفاده میشود. پلاتین در مجوارت با هوا در هیچ درجه ای اکسید نمیشود، اما توسطسیانیدها ، هالوژنها ، گوگرد و بازهای قوی خورده میشود. این فلز در اسیدهیدروکلریک و اسید نیتریک حل نمیشود، ولی بهراحتی در محلول تیزاب سلطانی حل میشود.
از پلاتین در جواهرات ، سیم ، ساخت ظروف با تحمل حرارتی بالا برای مصارف شمیایی و کورههای برقی حرارت بالا استفاده میشود.
از پلاتین خوب جدا شده به عنوان کاتالیزور استفاده میشود. برای مثال در مبدل های کاتالیزوری خودروها و فرایندهای صنعتی مختلف مانند ساخت اسید سولفوریک استفاده میشود.
این فلز میتواند مقدار زیادی از گاز هیدروژن را جذب کرده ، هنگامی که حرارت داده میشود، آن را آزاد کند. از این جهت بهعنوان منبع ذخیره گاز دروسایل نقلیه و در سلول سوختی مطالعه میشود.
صنایع شمیایی از مقدار قابل توجهی پلاتین یا آلیاژ پلاتین- رادیوم بهعنوان کاتالیزور و به شکل توری ریزبافت برای کاتالیز کردن اکیسیداسیون انتخابی آمونیاکبرای تهیه اکسید نیتریک که ماده خام برای کودها و مواد منفجره میباشد و اسیدنیتریک استفاده میکنند. پلاتینهای کاتالیزوری در تصفیه نفت خام و بهسازی فرایند تولید بنزین اکتان بالا و همچنین ترکیبات معطر در صنعت پتروشیمی کاربرد دارند.
آلیاژ پلاتین و کبالت ، خاصیت مغناطیسی عالی دارد. آلیاژی که از 76%پلاتین و 23% کبالت تشکیلشده باشد، از نظر مغناطیسی بسیار قوی میباشد.
آلیاژ 10/90 پلاتین/اوسمیوم برای ساخت ضربان ساز قلب ، دریچههای جایگزینو سایر کاشههای جراحی استفاده میشود.
این فلز در پوشش کلاهکهای دماغه موشکها و نازل سوخت موتور جت و دیگروسایلی که میبایست با ضریب اطمینان بالایی در حرارتهای بالا و در تناوبهای زمان طولانی کار کنند، کاربرد دارد.
سیمهای پلاتینی ، وقتی در معرض متیل الکل قرار میگیرند، با رنگ قرمز تیره میدرخشند، درست همانند کاتالیزوری که الکل را به فرمالدئید تبدیل میکند.این پدیده بهصورت تجاری در ساخت فندک سیگار و دستگرمکنها استفاده میشود.
آقاي مالكي
۴ سال پیش