خورشيد هدايت

آخرين پيامبر

خلاصه :

كافر كيست ای خاندان هدايتگر

- معانی پنج گانه کفر در احادیث

کفر در اصطلاح قرآن و حدیث چندان تفاوتی با یکدیگر ندارد ؛ زیرا پیامبراکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) مترجمان وحی خدا و شارحان قرآن اند . بر این اساس ، می توانیم مجموعه معانی واژه « کفر » را که در احادیث کتاب شریف بحار الانوار در بیش از پنج هزار مورد ، با شکل ها و صیغه های گوناگون به کار گرفته شده ، در پنج گروه دسته بندی کنیم :

1- انکار یگانگی خدا ند یا برخی صفات او ، یا شک در آنها

این نوع کفر شامل همه ملحدان ، ماتریالیست ها ، مشرکان ، بت پرستان و لا ادریون می شود .

2- انکار نبوت عامه یا خاصه

این نوع کفر شامل همه منکران کتب آسمانی و نیز منکران قرآن ، مانند یهودیان و مسیحیان می شود .

3- انکار معاد یا برخی از خصوصیات آن

در برخی احادیث منکران برخی خصوصیات و مسائل فرعی معاد ، مانند معتقدان به تناسخ نیز کافر شمرده شده اند

4-انکار امامت

بخشی از روایات مشتمل بر واژه کفر ، درباره منکران امامت علی ابن - ابی طالب (ع) یا همه امامان معصوم (ع) و حتی منکران امامت برخی از آنان است ؛ زیرا اگر معنای لغوی کفر ، پوشاندن است ، قهرا پوشاندن یکی از حقایق مهم دین ؛ یعنی امامت و رهبری الهی دوازده امام معصوم (ع) تا قیامت ، مصداق کفر است . البته پیش تر نیز یادآوری کردیم که این معانی گوناگون یکسان نیستند و نباید همه مصادیق کافر را در یک رتبه و درجه داشت .

این نوع احادیث ، هر گونه انحراف از مسیر امامت دوازده امام (ع) را کفر شمرده اند ، از قبیل منازعه با علی (ع) در امر خلافت ، دشمنی با او ، رد کردن حکم ، سخن و ولایت ایشان ، رد و انکار امامت و ولایت همه ائمه (ع) ، نشناختن امام زمان (ع) ، شک در امامت حضرت علی (ع) ، شک در کفر ستم گران نسبت به علی (ع) ، تقدم و تاخر نسبت به موضع گیری ها و عمل کرد علی (ع) و توقف درامامت هر یک از امامان .

5- ارتکاب معصیت

بیشتر احادیثی که واژه کفر در آنها به کار رفته ، به انواع گناهان ، به ویژه به

گناهان کبیره مربوط است . این نوع کفر ، بسیاری از مسلمانان را شامل می شود ، اما روشن است که این درجه از کفر با کفر به معانی قبل تفاوت زیادی دارد . احادیث پیامبر اکرم (ص) و امامان معصوم (ع) گناهان فراوانی را در حکم کفر دانسته اند ؛ از جمله : جرات بر ارتکاب گناهان کبیره ، بدعت گذاری ، لواط ، ترک نماز ، تقیه و حج ، شراب خواری ، جادوگری ، ناسپاسی در برابر مادر ، پناه دادن به بدعت گذار ، سبک شمردن حدود الهی ، نسبت دادن کفر به مسلمان ، دوستی ورزیدن با کفار و امثال آنها .

حدیث (1) امام حسن عسکری علیه السلام:

المُومِنُ بَرَکَةٌ عَلی المُومِنِ وَ حُجَّةٌ عَلی الکافر؛

مومن برای مومن برکت و برای کافر، اتمام حجت است.

(تحف العقول، ص489)

حدیث (2) پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله:أدنی الکُفر أن یَسمَعَ الرَّجُلُ مِن أخیهِ الکَلِمَةَ فَیَحفَظَها عَلَیهِ یُریدُ أن یَفضَحَهُ بِها.

کمترین کفر این است که انسان از برادرش سخنی بشنود و آن را نگه دارد تا او را با آن سخن رسوا کند.

(وسایل الشیعه، ج17، ص211)

حدیث (3) امام صادق علیه السلام:

اِیّـاکُـم اَن یَحسُـدَ بَعضُکـُم بَعضـاً فَـاِنَّ الکُفـرَ اَصلُه الحَسَـد؛

از حسـد ورزى به یکـدیگـر بپـرهیزیـد، زیـرا ریشه کفـر، حسـد است.

کافی(ط-الاسلامیه) ، ج8 ، ص8 - تحف العقول، ص 315

حدیث (4) امام صادق علیه السلام: